De komende weken publiceert ArchiNed in samenwerking met stichting Archiprix, de Belgische inzendingen voor Archiprix International 2013. Martijn Jaspers studeerde af met een centrum voor literatuur in het Sloveense Ljubljana.
Ljubljana is de pittoreske hoofdstad van Slovenië. Een stad zonder echt hoofdstadgevoel, maar zo gezellig dat het terecht de parel van Slovenië wordt genoemd. Geklemd tussen twee heuvels vinden verschillende steegjes hun weg naar de Ljubljanica, de rivier die dwars door de stad stroomt. Ettelijke gezellige pleinen vormen rustpunten binnen het dense stadsweefsel. Groen infiltreert langs alle kanten en maakt het centrum van de stad lichter, leefbaar. Verschillende architectuurstromingen vinden elkaar in het oude centrum en staan naast elkaar als ware het de normaalste zaak van de wereld. Binnen de context van deze mooie stad is gevraagd een literair centrum te ontwerpen.
De locatie is een binnengebied in het hart van de stad dat de overgang vormt tussen het oude en nieuwe stadscentrum. Het grenst aan twee belangrijke pleinen, beide met een geheel eigen sfeer. Een aantal smalle steegjes ontsluiten het terrein, hetzij slechts een drietal volledig. De groene horeca-as vormt een dwarse doorsteek door het gebied en vormt in de zomer de uitgelezen plek om een gezellig terrasje te doen.
Door het chirurgisch wegsnijden van de minder waardevolle bouwdelen, worden de doodlopende steegjes deel van het fijnmazige stadsweefsel. Ook ontstaat er een nieuwe, verbindende as waardoor het gebouw zich inbedt in de historische context.
Ljubljana als inspiratiebron
Ljubljana als stad vormde de inspiratiebron voor het ontwerp. Het atrium verwijst naar de rijke architectuurgeschiedenis van de oude stad met zijn talrijke Renaissance atria. Het gebouw rust op een sokkel, net zoals de bestaande gebouwen in de omgeving. Het ontwerp steunt op het ritme van de straten en stegen en brengt nieuwe verbindingen tot stand in dit weefsel. Inspiratie, maar geen imitatie: een hedendaagse vormgeving voegt een nieuw hoofdstuk toe aan de bouwgeschiedenis van de stad.
Volumetrie
De gelijkvloerse ruimtes hebben in de vier richtingen voeling met de straten en stegen van de omgeving. De horizontale, zwevende layer organiseert zich voornamelijk in twee richtingen. Ze fungeert als podium voor de bibliotheek en het archief waardoor het gebouw, naast het ingebedde gelijkvloerse volume, internationaliteit als extra expressie meekrijgt. Bovendien vormt het door zijn zwevend karakter een trigger voor toevallige passanten.
Door het inenten op de bestaande steegjes, worden nieuwe sequensen gevormd die het stadscentrum en het binnengebied op mensenmaat met elkaar verbinden.
Atrium / materialiteit
Centraal bevindt zich een atrium dat openheid en transparantie tot stand brengt. Een geheel eigen sfeer ontstaat door zowel materialisatie als gevoel. Dit staat in contrast met de buitenfaçade. Verschuifbare strekmetaalpanelen filteren het zonlicht en laten toch zicht naar buiten toe. Het fragiele schaduwspel dat binnenin het gebouw ontstaat, brengt een sfeer van rust met zich mee.
Het atrium vormt de overgang van de open ruimte en de stedelijke drukte naar de intieme sfeer die nodig is om ten volle van literatuur te genieten. De sequenties van binnenruimtes en de aangepaste binneninrichting benadrukken die intimiteit. Hier wordt onder meer de uitwendige sokkelstructuur naar binnen toe herhaald.
Kastenwand
De kastentrap vormt het verbindende element tussen sokkel en bovenvolume. Een tussenstop ontstaat in de ijle tussenzone die beduidend lager aanvoelt als de andere verdiepingen. Licht weerkaatst op de licht gekleurde natuurstenen vloerafwerking. Expositie en bibliotheek ontmoeten elkaar als een soort wegwijzer voor de bezoeker.
Programma
Het maaiveld wordt opgeladen door publieke functies. Een thee- en koffiepaviljoen vormt de overgang vanuit de horeca-as terwijl het literair café de aanloop van het gebouw vormt langs het Kongresniplein. De polyvalente zaal en de inkom dienen zich aan als een volgende tussenstop op weg naar het hoger gelegen bibliotheekvolume en het raadplegen en verwerken van het archief.
naam
Martijn Jaspers
website
email
opleiding / studierichting
Hogeschool voor Wetenschap & Kunst, associatie KULeuven. Department Architectuur Sint-Lucas Gent
mentors
Marie-José Van Hee & Paul Robbrecht
wanneer begonnen met afstuderen
Het afstuderen begon in november 2011 met een bezoek aan Ljubljana. Het eigenlijke onderzoek en ontwerpproces begon in februari 2012.
wanneer klaar
Afgestudeerd in juni 2012
favoriete ontwerper
David Chipperfield, Peter Zumthor& RCR Arquitectes
favoriete project
Museum of Modern Literature (Marbach, Duitsland), Therme Vals (Vals, Zwitserland) & Crematorium Hofheide (Leuven, België)
wat doe je nu
Momenteel studeer ik een advanced master in Conservation of Monumentsand Sites aan het RLICC te Leuven.