Nieuws

Archiprix 2013 2e prijs: The Wall

Jasper Nijveldt (TU Delft / stedenbouw) maakte een ontwerp voor een Chinese stad waarbij de muur op verschillende schalen als ruimte vormend element wordt ingezet.

Van een stedelijke muur, via de omsluiting van kavels tot aan een subtiele afbakening in de slaapkamer. De muur speelde eeuwenlang een bepalende rol in de vorming van steden en kan opnieuw een kwalitatief hoogwaardig alternatief voor de ongebreidelde groei van de stad bieden.

Terwijl Europa en de Verenigde Staten een fragiele groei en zelfs krimp kennen, verschuift de economische balans met een ongekende snelheid naar het Zuiden en vooral het Oosten; We zijn getuige van de grootste economische transformatie in de geschiedenis. In dit proces vervullen steden een bepalende rol. Vooral China ondergaat een enorme stedelijke revolutie. Echter, een op Westerse, modernistische en pragmatische leest geschroeide stadsontwikkeling zorgt voor een gefragmenteerde en ongebreidelde groei. Plekken die belangrijk zijn voor het collectieve geheugen en dagelijkse gebruik worden vervangen door imponerende stadsassen, brede verkeerswegen en enorme pleinen. Er wordt ontworpen vanuit het vogelvluchtperspectief en dagelijkse leefpatronen worden genegeerd. Deze tactloze reconstructie is dan ook meer gericht op het spektakel en het object, dan op ruimte zelf. De vitaliteit van de publieke ruimte en daarmee de stad staat hiermee onder druk. Een zorgwekkende ontwikkeling.

Om deze tendens tegen te gaan is een begrip van de Chinese perceptie op ruimte die volledig anders is dan de Westerse, van cruciaal belang. Sinds het ontstaan van Chinese steden vertegenwoordigt omsluiting, met de muur als belangrijkste architectonisch element, een centrale rol. Dit werkte op elke schaal van land en stad tot aan huis en slaapkamer. Zelfs de woorden voor ‘stad’ en ‘muur’ (cheng 城) waren tot voor kort hetzelfde. In geleidelijk geëvolueerde stedelijke weefsels gaf een opeenvolgende omsluiting van ruimtes een tastbare ruimtelijke referentie in het dagelijks leven en een flexibele structuur voor ontwikkeling. Het ontwerp geeft een eigentijdse interpretatie van deze gedachte; The Wall.

‘The Wall’ is een strategische visie voor een alternatief stedenbouwkundig en architectonisch model voor de West-Chinese miljoenenstad Chengdu. Het kan de stad leiden naar compacte groei en tegelijkertijd ‘plaats’ bieden aan de enorme stroom nieuwe immigranten. In het plan wordt voorgesteld op de huidige stadsgrens sterk te verdichten: een nieuwe stedelijke ‘muur’ van 300 km lang en 1 km breed rondom de stad. ‘The Wall’ zorgt voor behoud van het kostbare land en maakt de overgang van stad en landschap manifest. Tegelijkertijd dwingt het tot verdere verdichting langs bestaande belangrijke assen in de stad en een slimmer gebruik van de huidige infrastructurele netwerken. Op elke locatie in de stad neemt ‘The Wall’ de vorm aan van de specifieke kwaliteiten van de bodem, vegetatie en bestaande patronen in grondgebruik, waardoor zij blijft verrassen.
Een uitwerking van een nieuwe woongemeenschap toont dit. Vanuit vogelvluchtperspectief ziet ‘The Wall’  er hier dan ook nogal chaotisch uit, maar vanaf ooghoogte wordt haar geheim langzaam ontrafeld. Ruimte wordt beetje bij beetje gepresenteerd. De volgende ruimte is altijd onvoorspelbaar, wat een lichtelijk mysterieuze ervaring geeft; Iets wat oude Chinese steden altijd hun charme gaf. ‘The Wall’ is een strategische aanpak die varieert van het ontwerpen van een kleine watergoot tot aan een robuust voorstel voor heel stedelijk China.

naam
Jasper Nijveldt
website

opleiding / studierichting
TU Delft / stedenbouw

mentoren
Henco Bekkering, Deborah Hauptmann

wanneer begonnen met afstuderen
Februari 2011

wanneer klaar
Februari 2012

favoriete ontwerper
H.P. Berlage

favoriete project
Miller huis en tuin in Columbus, Indiana, VS van Ludwig Mies van der Rohe en de silo woongebouwen van MVRDV in Kopenhagen.

wat doe je nu
Stedenbouwkundig ontwerper bij Karres en Brands.