Kijk & Luister

Dromen van ruilverkaveling

Deze week in ArchiTV een Rijksvoorlichtingsfilm uit 1957 waarin het belang van ruilverkaveling uit de doeken wordt gedaan. De film geeft een fascinerend beeld van het landschap, de landbouw en het leven dat daarbij hoort.

Hoofdrolspeler is de fictieve boer Van den Akker die een boerderij erft met her en der gelegen perceeltjes. Volgens de verteller heeft hij meer tijd nodig om van perceel naar perceel te komen dan er tijd overblijft om te werken. Maar gelukkig is er ruilverkaveling, het samenvoegen van verspreid gelegen kleine stukjes grond waardoor er, met inzet van landbouwmachines, efficiƫnter landbouw en veeteelt kan worden bedreven.

Ruilverkaveling werd na de Tweede Wereldoorlog als een noodzakelijke operatie gezien om de voedselvoorziening op peil te houden bij een stijgende bevolkingsgroei en om boeren de kans te geven, net als de rest van de Nederlanders, een welvarend bestaan op te bouwen. Bovendien kon met ruilverkaveling de waterhuishouding en ontsluiting van kavels beter worden geregeld, aldus de ietwat trage voorlichtingsfilm.

De film werd gemaakt in opdracht van het Ministerie van Landbouw, Visserij en Voedselvoorziening waarover toentertijd minister Sicco Mansholt het bewind voerde. De zogenaamde ‘boterbergen’ en ‘melkplassen en het rapport ‘Grenzen aan de groei’ van de Club van Rome maakten dat hij spijt kreeg van de invoering van schaalvergroting.