Nieuws

Archiprix 2013: Urban Pixels

Bas Barendse ontwierp voor zijn afstuderen zeventien woon- werkblokken in Disteldorp, Amsterdam die ruimte moeten bieden aan een nieuwe, flexibele vorm van wonen en werken. Een stedelijke enclave als persoonlijk maatpak.

De Pixel staat symbool voor de samenstelling van belangrijke stedelijke elementen als wonen, werken en vrijheid. In het project Urban Pixels kan binnen elke Pixel op een gevarieerde manier het wonen en werken gecombineerd worden. Het concept komt tegemoet aan de sterk groeiende wens om aan huis te kunnen werken. Vooral in een stad als Amsterdam bestaat daaraan een grote behoefte. Het is aan de architect om op deze actuele ontwikkeling in te spelen door een omgeving te ontwerpen die aangepast kan worden aan de individuele behoeften van de gebruiker en alle mogelijke combinaties van wensen van verschillende gebruikers samen. Daartoe dienen er condities geschapen te worden waardoor er persoonlijke, op maat gemaakte, woon- en werkruimtes kunnen worden gerealiseerd. Deze condities moeten zo worden ontworpen dat er rekening gehouden wordt met uiteenlopende gebruikseisen zodat de grote verscheidenheid aan behoeften van de verschillende gebruikers te allen tijden kan worden opgevangen.

Om deze condities te kunnen bepalen is er onderzoek gedaan naar onder meer de herbestemming van industrieel erfgoed in de nabije omgeving van Amsterdam-Noord. Uit het onderzoek blijkt dat wanneer de functie van een bestaand gebouw dient te worden aangepast aan de behoeften voor de nieuwe gebruikers, het gebouw aan drie architectonische randvoorwaarden moet voldoen. Er moet een centrale verticale ontsluiting zijn; het moet geconstrueerd zijn als een skeletstructuur om maximale vrijheid te genereren in zowel de plattegrond als in de doorsnede en het moet een gevel hebben die zowel de vorm als het karakter bepaalt waarmee de gebruiker zich vervolgens kan identificeren.

Omdat de wens en behoefte per gebruiker zal variëren, denk bijvoorbeeld aan de grootte van de woning in combinatie met het werkgedeelte, zal elke Pixel collectief met de toekomstige gebruikers en de architect worden samengesteld. Op deze manier wordt gestreefd naar een optimale invulling van de generieke ruimte binnen de opgestelde architectonische randvoorwaarden. Het generieke systeem zal bijdragen aan de wensen van zowel de toekomstige bewoners als de behoefte van Amsterdam-Noord om stadsvernieuwing toe te passen in de vorm van intense laagbouw.

De drie architectonische randvoorwaarden zijn in het project Urban Pixels gecombineerd met het uitgangspunt om een zo groot mogelijk aantal woning- en werktypologieën te kunnen realiseren. Daarnaast zijn deze randvoorwaarden bepalend geweest voor de karakteristieke uitstraling en vorm van de zeventien woonwerkblokken. Binnen ieder blok kan de verticale circulatieruimte, de kolomstructuur en de vormbepalende gevels gezien worden als permanente onderdelen. Een vierde extra element, maar minstens zo belangrijk, betreft de toegankelijkheid met de auto en de te minimaliseren afstand van parkeerplaats tot aan de woning of werkplek. Al de genoemde randvoorwaarden bepalen samen de ontwerpvrijheid om tegemoet te kunnen komen aan de uiteenlopende behoeften van de verschillende gebruikers. Deze vrijheid kan door de gebruikers zelf, in samenwerking met de architect, worden benut voor oplossingen op maat.

Om interactie en synergie tussen de gebruikers te bevorderen zijn er rondom de individuele blokken verschillende publieke tussenruimtes ontworpen. De tussenruimtes of overgangszones, vormen samen met de woonwerkblokken de totale stedelijke configuratie die door haar morfologie naadloos aansluit op de directe omgeving. Er zijn drie verschillende tussenruimten te onderscheiden, elk met een specifieke gemeenschappelijke functie. Zo zal er via de opgetilde gemeenschappelijke tuin ontmoeting tussen bewoners kunnen plaatsvinden, er zal via de werktuinen een synergie tussen de werkers kunnen ontstaan en via een publieke straat wordt de bestaande omgeving met deze nieuwe stedelijke enclave verbonden. Om optimaal gebruik van de overgangsruimtes te garanderen bevinden hier zich alle toegangen van de woon- of werkruimten binnenin de Urban Pixels.

naam
Bas Barendse

opleiding / studierichting
TU Delft richting architectuur

mentor
Dirk van den Heuvel, Lada Hrsak, Ype Cuperus

wanneer begonnen met afstuderen
sept 2011

wanneer klaar
juni 2012

favoriete ontwerper

favoriete project

wat doe je nu
junior architect bij KAAN architecten. Zie ook Bas Barendse portfolio.