Feature

Groeten uit… Rio!

De 1-5 overwinning op Spanje doet geloven in wonderen. Sander Troost geeft alvast enkele (architectuur)tips voor Rio.

Maracanã waar op 13 juli om 21.00 uur NL tijd de finale wordt gespeeld. Foto Rob

Ingeklemd tussen stranden en groene bergtoppen staan de veelal witgepleisterde flatgebouwen in kleine valleien met bijna mythische namen als Copacabana, Ipanema, Botafogo en Flamengo. Badend in de zon, want het is (bijna) het hele jaar door mooi weer. De plaatselijke bevolking brengt er het grootste deel van de dag sportend, muziek makend of zonnebadend door op stranden en in parken, althans volgens de vaste overtuiging van de rest van de Braziliaanse bevolking.
De komende twee jaar ontvangt deze stad de twee grootste sportevenementen ter wereld: de Olympische Spelen van 2016 en momenteel het WK voetbal. Voor iedereen die deze kant op komen met of zonder hoop dat ‘we’ het weer gaan redden tot de finale, hier wat tips voor Rio de Janeiro.

Maracanã
De WK-finale zal worden gehouden in de voetbaltempel van Brazilië, Maracanã. Geheel verbouwd om wederom een finale te huisvesten, met nieuw dak, nieuwe tribunes en de laatste stand aan stadiontechniek.  Met als nationale hoop dit keer wel de beker omhoog te mogen houden. Een kleine noot voor de niet-voetbalhistorici: de laatste keer dat Brazilië het WK organiseerde, in 1950, verloor het Braziliaanse elftal in het eigen Maracanã de finale van aartsrivaal Uruguay. Mocht je geen kaartjes hebben weten te bemachtigen voor een van de wedstrijden en toch het stadion willen bezoeken, zijn er rondleidingen. (Nog even voor de juiste uitspraak: het accent in Maracanã staat op de laatste a, en niet als in het Spaans op de n. De correcte uitspraak is dus Maaraakaanaa, en niet Maaraakanjhaa.)

Sambodromo, Oscar Niemeyer. Foto Priscilla Jordão

Wedstrijden kijken de second-best optie
De FIFA organiseert de zogenaamde Fan-Fests, wat inhoudt dat je de wedstrijden op het strand van Copacabana kan bekijken, op een giga-scherm, met mega-geluid en duizenden medesupporters. En als extra:, zon, zee, strand en caipirinhas.

De outfit
Mocht Nederland onverhoopt vroegtijdig uitgeschakeld worden, is je beste optie waarschijnlijk om de rest van het WK iets Braziliaans aan te trekken. Ga naar de straatjes in het centrum ter hoogte van Av.Passos en Rua Senhor dos Passos, gemakkelijk te bereiken via metrostation Uruguaiana. De vele winkels hangen bomvol met geel/groene toeters, pruiken, brillen, bloemenkransen en alles wat je verder nodig hebt om gedurende de rest van het WK met de lokale bevolking de Goddelijke Kanaries aan te moedigen.

Sambodromo
Wat Maracanã is voor voetbal, is het Sambodromo voor Sambastadions, die zich overigens over heel Brazilië van São Paulo tot Manaus, verspreid vinden. Het gebouw in Rio is ontworpen door Oscar Niemeyer en geopend in 1984 voor de jaarlijkse optochten van de sambascholen, en met name interessant vanwege het archetype: een poort en een lange brede straat met aan weerszijde daarvan tribunes. Elk voorjaar vult het stadion zich gedurende een week  met duizenden mensen die van zonsondergang tot zonsopgang de optochten zingend en dansend bekijken. Ook is een bezoek aan de markt Feira de São Cristovão de moeite waard. Het opvallende gebouw is uit 1962 en van de hand van Sergio Bernardes. De markt staat ook wel bekend als de Feira do Nordeste, vanwege de grote invloed van de cultuur uit noord-oost Brazilië. De perfecte plek om te genieten van muziek en lekker eten.

Feira de São Cristovão. Foto Kulo

Must-see
Uiteraard kan een bezoekje aan de twee ansichtkaart-attracties van Rio niet missen. Zowel de Pão de Açucar als het Christusbeeld zijn absoluut de investering in tijd en geld waard. Vanwege beide plekken heb je een waanzinnig uitzicht over de stad. De Pão de Açucar, vanwege zijn karakteristieke vorm letterlijk vertaald als Suikerbroodberg, is bereikbaar met een kabelbaan vanuit de wijk Urca. Het Christusbeeld is door honderdduizenden enthousiast sms-enden Brazilianen tot een van de 7 moderne wereldwonderen gebombardeerd. Via een treinreisje door het woud van de berg Concorvado kom je aan bij de top waar het beeld op staat. Een tip: koop een dag (of twee) van te voren je entree voor het treintje naar het Christusbeeld. Op de bonnefooi er heengaan heeft waarschijnlijk als resultaat dat je achteraan in een lange rij moet aansluiten. Een andere optie is met een minibusje omhoog rijden, hoewel dat minder leuk is. Voor beide attracties geldt: check van tevoren het weersvooruitzicht, want zowel het Christusbeeld als de Suikerbroodberg staan af en toe in de wolken. Plan voor beide plekken de aankomsttijd het best vlak voor zonsondergang, zodat je de stad zowel bij daglicht als in het avondlicht ziet.

MAM, Affonso Reidy. Foto Alexandre Moura

Musea
De drie bekendste musea van Rio zijn MAM, MAC en MAR. Het MAM uit 1948 van de architect Affonso Reidy is een prachtig gebouw tussen het stadsvliegveld Santos Dummond en de jachthaven van Gloria in. Het MAC uit 1996 is een van de hoogtepunten uit het oeuvre van Oscar Niemeyer. Gelegen aan de ‘overkant’ in de stad Niteroi is het futuristisch ogende gebouw, geschetst als een bloem, een bezoek meer dan waard. Niterol is vanuit Rio te bereiken met een pont, of via de brug, die, voor de civiel-technici onder u, tot op de dag van vandaag een van de grootste stalen holle koker overspanningen ter wereld is. Het MAR van Jacobsen Bernardes is het net geopende nieuwe paradepaardje in de Rio-museumscene. Het museum ligt in de havenwijk die voor de Olympische Spelen geheel op de schop gaat. Na een bezoek aan het museum is lunch of diner op het dakrestaurant een aanrader. Los van het MAM, MAC en MAR zijn er vele andere grote en kleine museums. Casa Daros en de door de Potzamparc ontworpen Cidade das Artes, ofwel stad van de kunst, zijn andere aanraders.

MAR, Jacobsen Bernardes. Foto Ana Luiza Oliveira

Voor degenen die graag wat willen zien van de voorbereidingen voor de Olympische Spelen, in het Olympisch Park in Barra zijn ze op dit moment bezig met heien en dus is er van de stadions is nog niet zo veel te zien. (De Brazilianen weten dat het over twee jaar klaar moet zijn). Wel is de express-busbaan tussen het Olympisch Park en het internationale vliegveld al (deels) geopend, en zijn ze het historische havengebied onder de noemer Porto Maravilha aan het revitaliseren onder andere met het eerder genoemde MAR en het Museum van Morgen van Calatrava in aanbouw.

Tot slot, Rio is een fantastische stad om te bezoeken, met hele vriendelijke mensen, een uitbundig cultuuraanbod en met prachtige natuur. Het is ook een stad waar de grens tussen arm en rijk duidelijk zichtbaar en altijd dichtbij is, zoals ook te zien was in de documentaires die de BBC en Nederlandse zenders uitzonden naar aanloop van het WK. Loop daarom niet onvoorbereid een favela binnen, er zijn speciaal georganiseerde tours waarbij je bovenal meer te weten komt over deze wijken. Pas verder goed op jezelf en je spullen, maar bovenal, geniet!

Groeten uit Rio!