Opinie

Stedelijkheid van dingen

‘Urbanity of Things’ door Simon Kretz en Christian Salewski is een hoofdstuk uit het binnenkort te verschijnen boek The City as Resource: Texts and Projects 2005-2014, onder redactie van Kees Christiaanse in samenwerking met Tim Rieniets, Nicolas Kretschmann en Myriam Perret (ETH Zürich). Het centrale thema van het boek is de idee van de stad als een resource, een bron van waarden die iedereen kan gebruiken bij zijn keuzes hoe te leven, en waaruit de maatschappij kan putten om culturele en economische vooruitgang te boeken.

Madrid Rio – West 8. Foto © Jeroen Musch

De stad als een bron van waarden(1) is geen alternatief voor de gevestigde modellen van duurzaamheid in relatie tot natuurlijke hulpbronnen, maar voegt een nieuw en belangrijk aandachtspunt toe aan de relatie tussen mensen en hun gebouwde omgeving. Als bron van waarden houdt de stad een belofte in: de bewoners kunnen kiezen hoe ze handelen en – tot op zekere hoogte – hun toekomst in hun eigen handen nemen.

Maar deze bron is niet onuitputtelijk. Om te kunnen beantwoorden aan de behoeften van toekomstige generaties moet met de stad als hulpbron behoedzaam worden omgegaan, met aandacht voor het algemeen belang op lange termijn. Het boek draait om de veelvoudige manieren waarop de stad kan worden opgevat als een bron van waarden, hoe stedenbouwkundigen, architecten en landschapsarchitecten van steden hulpbronnen kunnen maken en hoe ze de uitputting daarvan kunnen voorkomen.

Christian Salewski en Simon Kretz bespreken in hun hoofdstuk ‘Urbanity of Things’ het centrale thema van de stedelijkheid. Verwijzend naar eerder werk van de Spaanse stedenbouwkundige Manuel de Solà Morales stellen zij dat relatierijkdom en relatiepotentieel de wezenlijke kwaliteiten van de stedelijkheid zijn. Die beide kwaliteiten bieden inwoners en gebruikers van de stad de mogelijkheid om actie te ondernemen en betekenisvolle episodes te beleven. Toch kan die stedelijkheid alleen opkomen als de vele vormen van gebruik ook leiden tot relaties, en dus interactie, tussen de diverse gebruikers. De stad kan alleen worden beschouwd als hulpbron, zeggen Kretz en Salewski, als de stedelijke ruimte voortvloeit uit relaties en activiteiten, terwijl ze die relaties en activiteiten op haar beurt ook vormgeeft.

Fundamenteel voor stedelijkheid, stellen de auteurs, is het precieze ontwerp van de stedelijke ruimte. Salewski en Kretz bespreken drie elementaire stedenbouwkundige verbindingstechnieken waarmee de fysieke ruimte zodanig kan worden vormgegeven dat mensen en dieren, planten en materiële dingen bij elkaar worden gebracht, de relatierijkdom en het relatiepotentieel worden uitgebuit en stedelijkheid mogelijk wordt gemaakt. In wezen is het stedelijk project de sleutel tot een open maatschappij en keuzevrijheid.

Klik hier en lees ‘Urbanity of Things: Relationship Potential and Wealth of Relations as Urban Resource.’ (PDF)