Zeg duurzame energieopwekking en je denkt direct aan Duitsland. Jannie Vinke en Marcel van der Lubbe (ANA architecten) toeren door Europa op zoek naar de rol van de architect in de toekomstige woningbouwopgave. Een ansichtkaart uit Frankfurt.
Aan de uiterste stadsrand van Frankfurt bezoeken we het Energiehaus Plus, volgens Nausassiche Heimstadt het eerste plus-energie-appartementengebouw in Duitsland. Het gebouw voorziet geheel in de eigen energievraag en heeft voldoende overcapaciteit om 10 elektrische auto’s 13.000 km per jaar te laten rijden. Althans volgens de berekeningen. Of het in praktijk ook zo zal werken wordt straks heel nauwkeurig gemonitord.
Om dit mogelijk te maken is het gehele dak en het gesloten deel van de zuidgevel bedekt met PV panelen. Onder de PV panelen op het dak zijn ook nog collectoren aangebracht. De vele technische ruimten zijn geïntegreerd onder het dak en in de kelder: ruimtes voor batterijen, lucht behandelingssysteem, verwarming, et cetera. Een ondergrondse ijs-opslag tank wordt gebruikt voor het opwarmen van lucht en water voor huishoudelijk gebruik. De appartementen zijn voorzien van vloerverwarming en warmteterugwinning.
Het mooiste deel van het gebouw is het lichte, ruimtelijke trappenhuis. Duitse brandvoorschriften schreven door een beperkt aantal woningen geen tweede vluchtweg voor, waardoor de architecten een open trap konden maken met licht van boven.
Het ontwerpen van een ‘energie-plus-Geschoss-Haus’ is een ingewikkelde opdracht. In dit project is sprake van een consistent ontwerp waarin de techniek goed is geïntegreerd. Als het gebouw zijn beloften nakomt, dan bewijst het dat ruimtelijke concessies niet nodig zijn om dit soort energetische ambities te bereiken.
De concurrerende woningcorporatie van Frankfurt bouwt momenteel een nog groter ‘Activ-Stadt-Haus’ in het centrum van Frankfurt. Als woningcorporaties op deze manier met elkaar gaan concurreren, dan kunnen dit soort experimenten leiden tot nieuwe geïntegreerde concepten, die hopelijk uitgroeien tot volwassen, architectonisch aantrekkelijke, energie-efficiënte gebouwen.
Groeten,
Jannie en Marcel