Nieuws

Bestemming Sloterdijk – Archiprix 2015

Het afstudeerproject van Iris Wijn transformeert het Amsterdamse station Sloterdijk van een knoop naar een bestemming door het verbinden van verschillende schaalniveaus.

Plankaart

Sloterdijk neemt een belangrijke positie in binnen de Metropoolregio Amsterdam. De plek is echter aan een vergaande herziening toe. Om de plaatswaarde van Sloterdijk te verhogen wordt een hoogwaardig stedelijk weefsel gerealiseerd en de aanhechting met de omgeving versterkt. Zo wordt Sloterdijk ontwikkeld van knooppunt tot bestemming.
De focus ligt op lokale verbindingen, openbare ruimte en specifieke oplossingen voor wonen in een utilitair gebied. Doel van dit project is om het metropolitane karakter van Amsterdam te versterken door in het stationsgebied van Sloterdijk de grote schaal te verbinden met de kleine schaal van de omliggende buurten.

De stad Amsterdam of de regio Amsterdam heeft niet het formaat van een metropool maar wel de kenmerken die een metropool typeren: diversiteit en nabijheid van voorzieningen, recreatie, cultuur, wonen en werkgelegenheid. Amsterdam werd ooit door Mick Jagger ‘the worlds smallest metropolis’ genoemd. De strategie van de aanpak bestaat uit de versterking van de bestaande contrasten tussen de grote infrastructuur en een natuurgebied met de hoogste natuurwaarde van Amsterdam. Door het benadrukken van dit contrast wordt juist die schoonheid kenmerkend voor Sloterdijk. De verstedelijking geeft het nieuwe park bestaansrecht en het groen verovert tegelijkertijd terrein in het stationsgebied. De openbare ruimte wordt in dit project de bindende factor. Door aan de onbebouwde velden een functionele invulling te geven wordt de ruimte gedefinieerd. Dit geeft Sloterdijk een menselijke maat. Semi-openbare ruimten tussen de bouwblokken verbinden privé met openbaar, de nieuw ingerichte straten maken van het gebied een eenheid, de pleinen rondom het station bieden oriëntatie en geven Sloterdijk een eigen identiteit binnen de Metropoolregio van Amsterdam.

In het plan wordt voorzien in 3.000 woningen. Deze nieuwe bebouwing vlecht zich tussen de bestaande bebouwing. De toegevoegde massa is bijna gelijk aan de bestaande hoeveelheid bebouwing. De verdichting vindt plaats in intensieve laagbouw aan het park en hoogbouw rond het station. Door nieuwe verbindingen en nieuw programma opent Sloterdijk zich naar Nieuw West. Hier begint het transformatieproces van Haven Stad dat ten oosten van Sloterdijk ligt. Door uitruil van lege kantoorvloeren binnen het plangebied ontstaan er nieuwe mogelijkheden voor ontwikkeling. Op deze manier wordt leegstand geconcentreerd en vervolgens kunnen lege, afgeschreven gebouwen in de parkzone worden gesloopt. De disciplines landschap, stedenbouw en architectuur worden in dit project ingezet om tot een integraal plan voor het gebied te komen. Gefaseerd wordt de neerwaartse spiraal waarin Sloterdijk zich bevindt gestopt en balans tussen infrastructuur, ruimte en programma gerealiseerd.

De interventies van dit ontwerp haken aan bij projecten of belangen die in het verleden al zijn voorgesteld en waar financiële reserveringen voor zijn gemaakt bij verschillende instanties. Voorbeelden hiervan zijn het stationsplein, renovatie van het stationsgebouw, een tweede cruiseterminal voor Amsterdam, herstel van de scheggenstructuur van Amsterdam, verbinding tussen Nieuw West en Sloterdijk en de afwaardering van de Haarlemmerweg door opening van de Westrandweg in 2013.

Het ontwerp introduceert leefkwaliteit door herdefinitie van de bestaande ruimte van Sloterdijk. Het plan bestaat uit een ontwerpend onderzoek, waarin het gebied in een historische en stedelijke context wordt geplaatst, een uitgebreide serie verkenningen naar mogelijke ontwikkelingsrichtingen voor de toekomst, een strategie voor transformatie en een beeldende visie voor de openbare ruimte en type bebouwing. Daarnaast beschikt het plan over een zekere dromerigheid. Door deze dromerigheid te verbeelden ontstaat een eigen verhaal van de plek, het verhaal van Sloterdijk.

Stationsplein Oost > meer afbeeldingen