Nieuws

Holarchy – Archiprix 2016

In dit project van Jules Gallissian wordt de mobiliteitsinfrastructuur ingezet om de urbanisatie van Addis Abeba te sturen. Getracht wordt om synergie te bewerkstelligen tussen de door de markt gedreven verdichting en het verbeteren van de omstandigheden in de sloppenwijken.

Fase 1: tijdelijke huisvesting, de eerste fase bestaat uit de bouw van de infrastructuur door de overheid. Daarop worden gebruikte scheepscontainers geplaatst die geschikt zijn gemaakt voor tijdelijke bewoning door bewoners van omliggende arme buurten.

Daartoe wordt een nieuwe vorm van evolutie geïntroduceerd, een mogelijke generator van een inclusieve stedelijkheid. Het project probeert te bemiddelen tussen twee snelheden (immanent en kortstondig), twee schalen (territoriaal en lokaal) en twee assen (longitudinaal en transversaal). De mobiliteitsinfrastructuur is bij uitstek van belang voor de modernisering van de stad en moet daarom heroverwogen worden. Dit afstudeerplan ontwikkelt een alternatieve manier van interveniëren die omschreven kan worden als ‘holarchy’, oftewel een systeem dat bestaat uit samenwerkende ‘holons’ (autonome op zichzelf staande units).

In de praktijk wordt de huidige ontwikkeling van de stad bepaald door speculatie en de daarmee samenhangende tomeloze constructiedrift. Daarbij worden de arme bewoners van de sloppenwijken verdreven naar de buitenwijken om hun woongebied winstgevend te kunnen ontwikkelen. Een strategie voor het brengen van de noodzakelijke samenhang in deze processen ontbreekt. Het project beoogt de verschillende ontwikkelingen juist met elkaar te verzoenen. Waarbij tegelijkertijd rekening wordt gehouden met het feit dat de krachten van de markt sterker zijn dan elke potentiële weerstand van de lokale bevolking. Als plangebied is gekozen voor het gebied ‘La Gare’ waar de aanleg van een lightrail de bestaande structuur bedreigt. Mijn streven naar verzoening krijgt hier gestalte door de implementatie van een nieuw stedelijk fragment dat de bestaande dynamiek van uitsluiting tegengaat. Het plan tracht te functioneren als een regenerator van de condities waarin het intervenieert.

Fase 2 private ontwikkelaars: de buurten worden verbeterd door nieuwe woningen te bouwen voor de bewoners die tijdelijk in de containerwoningen gehuisvest zijn. De containers worden vervolgens verplaatst naar de volgende buurt die aangepakt wordt. Private ontwikkelaars bouwen tenslotte nieuwe woontypologieën op de infrastructuur.

Door mezelf te confronteren met de architectonische definitie van zo’n constructie was ik allereerst geïnteresseerd. in het implementatieproces. In tegenstelling tot de gangbare manier van doen (onteigening, verhuizing naar de buitenwijken, tabula rasa, nieuwbouw) begon ik te zoeken naar alternatieve manieren van bouwen die de sociale en ruimtelijke dynamiek van de informele nederzettingen niet verstoren. De intentie om de mensen tijdens het vernieuwingsproces te laten verblijven in de eigen buurt leidde tot het idee om stedelijke leegtes te benutten voor tijdelijke woningen voor de bewoners van de sloppen. Dit moment in de uitwerking was cruciaal, omdat ik merkte dat mijn interesse vooral ligt in de logistiek en het proces in de loop van de tijd.

Hierop besloot ik een ontwerptool te ontwikkelen dat de implementatie van nieuwe typologieën mogelijk maakt terwijl de bewoners in hun buurt kunnen blijven. Ik koos de infrastructurele leegte van Kirkos straat in La Gare als een kader waarbinnen geëxperimenteerd kan worden met het gereedschap voor verstedelijking dat bemiddelt tussen verschillende stedelijke modellen. Omdat er een tramlijn gepland was in deze stedelijke leegte ging ik terug naar het bestuderen van het thema van de mobiliteitsinfrastructuur en onderzocht het lightrail project in Addis Abeba om uiteindelijk te arriveren bij mijn onderzoeksvraag: Hoe kunnen we een mobiliteitsinfrastructuur creëren die zowel de territoriale als de lokale schaal bestrijkt en die bijdraagt aan de ontwikkeling van het gebied dat ze doorkruist? De ontwikkelde benadering is niet alleen relevant voor de Ethiopische hoofdstad Addis Abeba, vele Afrikaanse steden zien zich geplaatst voor een enorme uitdaging vanwege de ongebreidelde economische en demografische groei.

Plattegrond van de begane grond ingezoomd op het knooppunt in fase 3: mobiliteitsinfrastructuur. Als alle secties van de infrastructuur tenslotte een aaneengesloten geheel vormen, wordt er een tramlijn en een groene promenade aangelegd.

> meer afbeeldingen > download hier de thesis