Met de transformatie van het vervallen Volkspark Dutzendteich in Neurenberg krijgt het parklandschap een aangepaste identiteit en een nieuwe gebruikswaarde. Daarmee wordt tevens de beladen geschiedenis van de locatie op betekenisvolle wijze ingepast in het park.
Parkachtig gebruik langs de nieuwe wateras bij de Grosse Strasse
kan je je onderwerpskeuze kort toelichten?
De keuze voor het beladen erfgoed van Volkspark Dutzendteich kwam voort uit de interesse voor hoe je omgaat als ontwerper met de donkere geschiedenis van een plek. Vaak zie je dat zulke plekken in verval raken en liever vergeten worden, terwijl ze soms een belangrijk verhaal vertellen.
wat of wie zijn je inspiratiebronnen en kan je dit kort toelichten?
Die zijn heel divers maar dat zijn zeker kunstenaars en ontwerpers die het serieuze met het speelse weten te verweven en wat tegendraads zijn, zoals de duizendpoot Wim T. Schippers (o.a. beeldend kunstenaar, televisiemaker, theatermaker, acteur en schrijver). Ook heb ik veel bewondering voor landschapsarchitect Georges Descombes, die prachtige poëtische en verhalende projecten maakt.
benoem (en beschrijf kort) het sleutelmoment in je afstudeerproject
Het maken van de tijdlijn van de locatie, waardoor ik de gelaagdheid en het karakter van de plek beter begreep en kon duiden. Dit zorgde vervolgens voor aanknooppunten waar ik in het ontwerp van het project mee aan de slag kon.
Plankaart Masterplan Dutzendteich
Project tekst
Cultuurhistorie en erfgoed zijn vaak een dankbaar gegeven in een ontwerp- of planproces. Echter, hoe ga je om met erfgoed dat een minder prettig verleden heeft? Dan blijkt dat sommige periodes liever vergeten worden en plekken in verval raken terwijl ze soms een belangrijk verhaal vertellen. Volkspark Dutzendteich in Neurenberg, Duitsland, is zo’n plek. Het is de locatie waar in de jaren ’30 van de 20e eeuw de partijbijeenkomsten van de Nazi-partij werden georganiseerd. Albert Speer maakte voor het gebied een megalomaan masterplan waarvan prominente structuren tot op heden nog aanwezig zijn. Deze structuren en gebouwen zijn al een behoorlijke tijd in verval en ze creëren een enorme schaal met uitgestorven open plekken. Daarnaast is het parklandschap van Dutzendteich in slechte staat, het is vervallen en versnipperd. Hoe kan een nieuwe omgang met het beladen erfgoed een katalysator zijn en een kwaliteitsimpuls geven aan de ontwikkeling van Dutzendteich in een hoogwaardig stadspark?
Concept: open plekken in het bos herdefiniëren de schaal van de erfgoed locaties
Mijn voorstel is om de erfgoed plekken beter in te passen door ze in open plekken in het bos te situeren.
In plaats van het verkleinen van het erfgoed zelf, worden het beter gedefinieerde ruimten doordat ze in iets geplaatst worden wat nog groter is: het bos. Met het uitbreiden en het verdichten van het bos rondom de erfgoed plekken krijgt het beladen erfgoed een plek in de langere geschiedenis van de locatie, Dutzendteich ontstond immers met de aanleg van visvijvers in het bos. Het ontwerp focust op de vier erfgoed plekken die het meest prominent en problematisch zijn, de Grosse Strasse, de Silbersee, het Zeppelinfeld en de Kongresshalle.
Hergebruik: de ontwerpen zijn voor een groot deel opgebouwd uit een nieuwe ordening van het bestaande materiaal op de locatie
De Grosse Strasse, nu een enorme plak verharding, wordt een nieuwe wateras. De contour blijft intact maar de invulling en het gebruik veranderen compleet. Deze ingreep levert het materiaal voor twee van de andere locaties. De stenen worden gebruikt voor het sportplein bij het Zeppelinfeld en de grond voor het dempen van de giftige Silbersee. De Silbersee wordt hierdoor een duin, de Silberdüne. De laatste locatie is de Kongresshalle, het grootste bewaard gebleven nationaal-socialistische gebouw. Het voorstel is om van de gesloten binnenplaats een exotische binnentuin te maken. De gevel van het gebouw wordt opengewerkt zodat de plek zichtbaar en toegankelijk wordt.
Impressie van de nieuwe weelderige binnentuin van de Kongresshalle
Met de transformatie van de plekken beoog ik niet het verleden uit te wissen of het te restaureren, maar het een nieuwe betekenis te geven voor de toekomst. Het worden zo nieuwe parkruimten die de verhalen van de plek blijven vertellen.
Impressie van het Zeppelinfeld als openbaar sportplein
naam
Brigitta van Weeren
contactgegevens (website / e-mailadres)
bvanweeren@gmail.com / www.brigittavanweeren.com
opleiding
Academie van Bouwkunst Amsterdam
wanneer begonnen met afstuderen
februari 2016
wat doe je nu
Momenteel werk ik als landschapsarchitect bij LOLA Landscape Architects.
wat hoop/wil je als ontwerper in de nabije en/of in de verre toekomst te bereiken?
Het realiseren van projecten die bijdragen aan levendige publieke ruimtes met een uitgesproken karakter en een verhalend ontwerp.
Links naar afstudeerproject en projectboek
wanneer klaar met afstuderen
juni 2017
Uit het juryrapport
Door middel van een aantal trefzekere ingrepen wordt een krachtig nieuw concept ontwikkeld waarin aansprekende nieuwe functies een plaats krijgen en waarin de enorme structuren en gebouwen ontworpen door Albert Speer een eigen ondergeschikte plek krijgen. Met het ijzersterke concept slaagt de opzet om het park een nieuwe identiteit en gebruikswaarde te geven.