Op zaterdag 18 juni zijn de winnaars van de Archiprix 2022 bekend gemaakt. Deze prijs staat open voor de beste afstudeerprojecten van de Nederlandse masteropleidingen met de afstudeerrichtingen architectuur, stedenbouw, landschapsarchitectuur en de masteropleidingen interieurarchitectuur.
De prijswinnende ontwerpen kenmerken zich, aldus de jury, door de positieve manier waarop gekeken wordt naar verandering en wat dat kan betekenen, en de rol die de fysieke ruimte kan spelen bij het aanzetten tot verandering. Een rol die subtiel en genuanceerd wordt uitgewerkt.
De jury kent twee eerste prijzen, een tweede prijs en een eervolle vermelding toe. De jury beloont hiermee vier uiteenlopende plannen die elk op eigen wijze een inspirerende bijdrage levert aan het vakgebied van het ruimtelijk ontwerpen.
Tessa Koenig Gimeno – Decolonising the City. Public Space as Cultural Resistance in Santiago de Chile – eerste prijs
Tessa Koenig Gimeno (TU Delft) transformed the Plaza Italia in Santiago de Chile into a square for demonstrations and gatherings. Her graduation project is an inimitable example of how public space can facilitate cultural resistance.
Lieke Jildou de Jong – Zoetwater erven op zilte zeebodem – eerste prijs
Lieke Jildou de Jong (Academie van Bouwkunst Amsterdam) onderzocht hoe het boerenerfgoed kan worden ingezet om het landschap aan te passen op de hedendaagse uitdagingen voor het productielandschap.
Anna Zań – Earthworks. Towards a new relationship with the materials from our earth – tweede prijs
Anna Zań (Academie van Bouwkunst Amsterdam) onderzocht de mogelijke nieuwe relatie met lokale grondstoffen. De esthetiek, materialisatie, educatie en ontwikkelingsstrategie biedt een antwoord op de opgave voor de transformatie van de voormalige ENCI cementfabriek bij Maastricht.
Marinda Verschoor – Denkbeelden van Rotterdam. Een verbeeldende alternatieve vertelling over de Rotterdamse Boompjes – eervolle vermelding
Marinda Verschoor (Rotterdamse Academie van Bouwkunst) deed een ruimtelijk theoretisch historisch onderzoek naar de Boompjes in Rotterdam. Het onderzoek stimuleert het denken over de stad en is als methode algemeen inzetbaar voor de ruimtelijke ontwikkeling van bestaande locaties.
De jury bestaande uit Tess Broekmans (stedenbouw), Michou-Nanon de Bruijn (interieurarchitectuur), David Kloet (landschapsarchitectuur), Violette Schönberger (theorie) en Gus Tielens (architectuur), signaleerde een aantal algemene trends. Zo geeft het merendeel van de plannen blijk van een sterke betrokkenheid van de ontwerpers bij de wereld. Dit is een hoopgevende tendens. Ook het down to earth karakter van veel plannen is heel prettig. Er wordt op een positieve manier gekeken naar verandering en wat dat kan betekenen. De rol die de fysieke ruimte kan spelen bij het aanzetten tot verandering vereist een hoge mate van subtiliteit. Wat in het licht van de maakbare samenleving wel verbaast is dat de grote opgaven met betrekking tot het verstedelijkingsvraagstuk, klimaat, natuur en energie in Europa dun gezaaid zijn. Er is wel heel veel engagement met sociale/ruimtelijke vraagstukken buiten de Europese stad. Terwijl er alle aanleiding toe is komen de grote vragen in ons (oude) continent minder prominent naar voren in deze editie van Archiprix.
Bij een aanmerkelijk deel van de inzendingen is er sprake van fundamentele aandacht voor materialiteit en de activiteit van het maken. Het is verheugend dat de waarde van het productieproces wordt onderkend. Dit omdat het maakproces een van de sleutels is naar een nieuwe, meer duurzame manier van bouwen, aldus de jury. De huidige generatie is zich bewust van de impact die ontwerpers kunnen hebben of zouden willen hebben op maatschappelijke opgaven. Het valt op dat deze plannen pas echt interessant worden als dit onderwerp genuanceerd wordt uitgewerkt. Plannen die zich sterk uitspreken zijn vaak plat, zo meent de jury. Activisme uit zich op verschillende manieren: sociaal, van vrouwvriendelijke steden tot de woonomstandigheden van arbeidsmigranten, klimaat en duurzaamheid, zoals in de Rotterdamse haven. Maar ook in het kleine zijn ontwerpers betrokken, wat zich uit in participatieve ontwerpprocessen.