De monumentale Afsluitdijk, symbool van de waterbouw in de 20ste eeuw, wordt de komende jaren versterkt om tot 2050 bestand te zijn tegen de stijgende zeespiegel. Daarnaast moet de waterafvoer van het IJsselmeer naar de Waddenzee door het inbouwen van pompen worden gegarandeerd, waardoor het grootste gemaal van Europa ontstaat. Feddes/Olthof Landschapsarchitecten en Paul de Ruiter Architects maakten in opdracht van Rijkswaterstaat en het programmabureau “De Nieuwe Afsluitdijk” het “Masterplan Beeldkwaliteit Afsluitdijk’’, waarin nieuwe initiatieven voor recreatie, ecologie en duurzame energie van de Afsluitdijk een ‘’Aansluitdijk’’ maken.
Het vastgestelde Masterplan is tot 2050 van kracht en zorgt dat ook alle andere mogelijke veranderingen en toevoegingen op, aan en rond de Afsluitdijk van Den Oever tot aan Zürich een eenheid vormen. Zo zijn de uitbreiding van het Dudok monument, de verbreding van de schutsluis, de aanleg van de vismigratierivier, duurzame energie ontwikkelingen op de Breezanddijk, tot en met het straatmeubilair consistent ingepast in het ruimtelijke ontwerp, zodat de Afsluitdijk zijn monumentale kracht van spectaculaire eenvoud behoudt en het waterbouwkundige icoon van de 21ste eeuw wordt. Feddes en de Ruiter blijven tot en met de oplevering in 2022 betrokken om de ruimtelijke kwaliteit van de versterking van de Afsluitdijk te borgen.
Innovaties voor een duurzame dijk
Het Masterplan vertrekt vanuit het behoud van het bestaande profiel van de 32 kilometer lange kaarsrechte dijk en een duurzame aanpak van de versterking. Met CO2-voordelige oplossingen zijn alternatieve, ruwe dijkbekledingen ontworpen die de waterveiligheid garanderen maar tegelijkertijd de ecologie van de Waddenzee stimuleren. Met een nieuwe inrichting van de voormalige werkhaven Breezanddijk als duurzaamheideiland kunnen ontwikkelaars van duurzame toepassingen hun innovaties testen. De vier kilometer lange vismigratierivier zorgt voor een extra mogelijkheid voor de migratie van trekvissen tussen de Waddenzee en het IJselmeer, en versterkt daarmee het hele ecologische systeem. Deze wereldwijd unieke ecologische voorziening vormt tevens de nieuwe toeristische trekpleister van de Afsluitdijk, waarmee duurzame recreatie een innovatieve invulling krijgt. De nieuwe ecologische, duurzame en toeristische elementen worden in samenhang gerealiseerd, zodat deze historische plek een nieuwe betekenis krijgt als recreatief knooppunt midden in het water.
