Energie netbeheerder Liander streeft tot 2023 naar een volledig CO2 neutrale operatie. Op innovatieve wijze is een duurzame huisvesting gecreëerd in een complex van vijf bestaande gebouwen, die zijn uitgebreid en overkapt door een ‘klimaatkas’ met een zwevend dak. De huisvesting van 25.000 m2 biedt, volgens de principes van het nieuwe werken, plaats aan 850 flexibele werkplekken bestemd voor 1550 medewerkers.
Het concept bestaat uit het behouden en aanpassen van bestaande gebouwen uit zowel economisch, esthetisch als ecologisch oogpunt. Het nieuwe atrium dat ontstaat door de overkapping verbindt de vijf panden waardoor één efficiënt gebouw ontstaat. Het energieverbruik wordt gereduceerd en het comfort van de werkomgeving neemt toe. De combinatie van het glazen atrium met luchtverwarming (BaOpt principe), een bodenwarmtepomp en 10.000 m2 zonnecellen resulteert in een positieve energiebalans. Het overschot aan energie wordt met omliggende bedrijven gedeeld.
Bij de bouw van het complex zijn grondstoffen en materialen hergebruikt en gedocumenteerd in een grondstoffenpaspoort. Nieuwe materialen zijn recyclebaar. Regenwater wordt door het dak opgevangen voor koeling en als spoelwater voor de toiletten.
Het welzijn van de gebruikers speelt een belangrijke rol in het ontwerp. Het atrium is bijna volledig transparant, waardoor aan alle kanten veel licht naar binnen kan treden. Grote cirkelvormige openingen in het dak laten het licht diep binnenvallen. Een groengevel, bomen en planten zijn een centraal onderdeel van de CO2- en vochthuishouding en dragen daarmee bij aan een natuurlijk en gezond binnenklimaat.
Om tot het best mogelijke resultaat te komen is het hele ontwerpproces in co-creatie met alle relevante stakeholders uitgevoerd. Op deze manier kon voortschrijdend inzicht tijdens het proces in concrete acties worden vertaald. Een voorbeeld hiervan is om tijdens het ontwerptraject vanwege de lagere energiebehoefte een 48V elektriciteitsnetwerk aan te leggen in plaats van het gebruikelijke 220V netwerk.
De nauwe samenwerking tussen de verschillende teamleden en belanghebbenden is het meest zichtbaar bij de circulaire omgang met bouwmaterialen. Samen met de aannemer is een slim systeem bedacht waarbij al het afval op locatie werd gesorteerd voor of hergebruik op locatie, of hergebruik elders of recycling. 80% is hergebruikt, waarvan een deel direct op locatie klaar is gemaakt. Het bitumen van de bestaande gebouwen is bewerkt en opnieuw gebruikt. Versleten werkjassen van Liander worden als isolatiemateriaal van een van de volumes ingezet. De stalen draagconstructie van het 8.000 m2 grote dak is gemaakt van gerecycled staal, waarvan een deel van de liggers afkomstig van sloopmateriaal op locatie.
De CO2 uitstoot voor transport van bouwmaterialen is een belangrijk aspect van de milieu impact van gebouwen. Voor het Liander kantoor zijn zo veel mogelijk materialen uit nabije bronnen gehaald. Het meeste hout is europees verduurzaamd PEFC zachthout. De gevels worden bekleed met sloophout die anders in de nabije vuilverbrandingscentrale was verbrand.
Alle transportbewegingen van bouwmateriaal zijn gemonitord en gedocumenteerd. Dankzij deze informatie is het niet alleen mogelijk om zeer precies de milieu impact van het gebouw te berekenen, maar ook om tijdens de uitvoering nog materiaal- en leverancierskeuzes bij te stellen.
Met de vernieuwing van haar hoofdkantoor wil Liander haar relatie met het omliggende gebied op sociaal en ecologisch vlak versterken. De terrein wordt met inheemse planten ingericht om de biodiversiteit te versterken. De teamleden bieden stageplekken voor lokale (v)mbo leerlingen. Op initiatief van het projectteam heeft Liander met omliggende bedrijven en de Gemeente een Green Deal gesloten om samen aan de duurzaamheid op het bedrijventerrein te werken.
RAU heeft het ontwerp in opdracht van VolkerWessels Vastgoed uitgevoerd. Het projectteam bestaat daarnaast uit Fokkema & Partners (interieur), Innax (adviseur installaties), Boele & van Eesteren (bouwkundige werkzaamheden), Kuiper Compagnons (landschap), Van Rossum Raadgevende Ingenieurs (adviseur constructie), Homij (installateur0 en ®turntoo (systeem innovatie).
